Γαλακτόμικτον, Μάρτυς, αἷμα σῆς κάρας,
Δι' ἣν ὑδατόμικτον ὁ Χριστὸς χέει.
Φάσγανον ἑβδομάτῃ λάχεν εἰκάδι Παντελεήμων.
Ὁ Ἅγιος Παντελεήμων (Παντελέων τὸ πρότερον ὄνομα) καταγόταν ἀπὸ τὴ Νικομήδεια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ ἔζησε στὰ χρόνια του Μαξιμιανοῦ (286 - 305 μ.Χ.). Πατέρας τοῦ ἦταν ὁ Εὐστόργιος, ὁ ὁποῖος ἦταν ἐθνικὸς καὶ μετὰ τὶς νουθεσίες τοῦ γιοῦ του ἔγινε χριστιανός. Μητέρα τοῦ ἦταν ἡ Εὐβούλη, ἡ ὁποία προερχόταν ἀπὸ χριστιανικὴ οἰκογένεια). Ἐκπαιδεύτηκε στὴν ἰατρικὴ ἀπὸ τὸν Εὐφρόσυνο καὶ κατηχήθηκε στὴ χριστιανικὴ πίστη καὶ βαπτίσθηκε ἀπὸ τὸν πρεσβύτερο Ἐρμόλαο ποὺ ἦταν ἱερέας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Νικομήδειας.
Κάποια στιγμὴ ὅταν ὀχιὰ δάγκωσε ἕναν νεαρὸ καὶ οὐσιαστικὰ τὸν θανάτωσε ὁ Ἅγιος Παντελεήμονας ἐπικαλούμενος τὸν Χριστὸ τὸν ἀνάστησε.
Ἀφορμὴ τοῦ μαρτυρίου του στάθηκε ἕνα ἀκόμα θαῦμα τοῦ Ἁγίου. Κάποτε εἶχε θεραπεύσει ἕναν τυφλό, ὁ ὁποῖος καὶ ἀνέφερε τὸ γεγονὸς τῆς θεραπείας του στὸν βασιλιά, λέγοντάς του ὅτι τὸν θεράπευσε ὁ Παντελέων στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, στὸν ὁποῖο καὶ ὁ ἴδιος πλέον πίστευε. Ὁ βασιλιὰς ἀφοῦ τὸν ἄκουσε, ἀμέσως διέταξε καὶ τὸν ἀποκεφάλισαν. Ὁ ἴδιος ὁ Παντελέων προσήχθη στὸν βασιλιά, ὁ ὁποῖος διέταξε τὸν βασανισμό του μὲ σκοπὸ τὴν ἄρνηση τῆς πίστεώς του.
Ὁ Ἅγιος βασανίσθηκε σκληρὰ μὲ διάφορους τρόπους, ὅμως δὲν ὑπέκυψε στὶς πιέσεις ἀφοῦ ὁ Κύριος ἐμφανίσθηκε μπροστὰ τοῦ μὲ τὴ μορφὴ τοῦ πνευματικοῦ του Ἐρμόλαου καὶ τοῦ ἔδωσε θάρρος. Τέλος διατάχθηκε ὁ ἀποκεφαλισμός του καὶ τότε ἀκούστηκε φωνὴ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ποὺ τὸν καλοῦσε ὄχι ὡς Παντελέοντα ἀλλὰ ὡς Παντελεήμονα. Μόλις ὅμως ὁ δήμιος ἅπλωσε τὸ χέρι του γιὰ νὰ κόψει μὲ τὸ σπαθὶ τοῦ τὸ κεφάλι τοῦ Ἁγίου, τὸ σπαθὶ λύγισε καὶ τὸ σίδερο ἕλιωσε σὰν κερί. Μπροστὰ σὲ τέτοιο θαῦμα καὶ οἱ παραβρισκόμενοι στρατιῶτες ἔγιναν χριστιανοί. Τότε ὁ Ἅγιος ἑκουσίως παραδόθηκε στὸ μαρτύριο. Λέγεται ὅτι ἀπὸ τὴ πληγή του δὲν ἔτρεξε αἷμα ἀλλὰ γάλα καὶ τὸ δέντρο τῆς ἐλιᾶς, στὸ ὁποῖο τὸν εἶχαν δέσει καρποφόρησε ξαφνικά.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀθλοφόρε Ἅγιε, καὶ ἰαματικὲ Παντελεῆμον, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. α’.
Μιμητὴς ὑπάρχων τοῦ ἐλεήμονος, καὶ ἰαμάτων τὴν χάριν παρ᾽αὐτοῦ κομισάμενος, ἀθλοφόρε καὶ Μάρτυς Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ταῖς εὐχαῖς σου τὰς ψυχικὰς ἡμῶν νόσους θεράπευσον, ἀπελαύνων τοῦ ἀεί, πολεμίου τὰ σκάνδαλα, ἐκ τῶν βοώντων ἀπαύστως· Σῶσον ἡμᾶς Κύριε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ'. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Μαρτυρήσας γενναίως ὑπὲρ Χριστοῦ, καὶ τὴν πίστιν κηρύξας τῷ σῷ πατρί, ἀνείλκυσας πανεύφημε, τοῦ βυθοῦ τῆς ἀγνοίας, καὶ τυράννων μὴ πτήξας, τὸ ἄθεον φρόνημα, τῶν δαιμόνων κατῄσχυνας, τὸ ἀνίσχυρον θράσος· ὅθεν καὶ τὴν χάριν, ἐκ Θεοῦ ἐκομίσω, ἰᾶσθαι νοσήματα, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, Παντελεῆμον πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ,
τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
Ὁ Οἶκος
Τοῦ Ἀναργύρου τὴν μνήμην, τοῦ γενναίου τὴν ἄθλησιν, τοῦ πιστοῦ τὰς ἰατρείας, εὐσεβῶς ὑμνήσωμεν φιλόχριστοι, ἵνα λάβωμεν ἔλεος, μάλιστα οἱ βορβορώσαντες, ὡς κἀγώ, τοὺς ἑαυτῶν ναούς· ψυχῶν γὰρ καὶ σωμάτων ὁμοῦ τὴν θεραπείαν περέχει. Σπουδάσωμεν οὖν, ἀδελφοί, ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν ἔχειν τοῦτον ἀσφαλῶς, τόν ῥυόμενον ἐκ πλάνης τοὺς βοῶντας ἀπαύστως· Σῶσον ἡμᾶς Κύριε.
Μεγαλυνάριον
Ῥεῖθρα ἰαμάτων ὡς ἐκ πηγῆς, χάριτι θαυμάτων, βρύει χρῄζουσι δωρεάν, ὁ Παντελεήμων, ὁ πάνσοφος ἀκέστωρ· οἱ ῥώσεως διψῶντες
δεῦτε ἀρύσασθε σε.
