Ἑορτή Ἁγίων Βαρβάρας, Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ & Σεραφείμ ἐπισκόπου Φαναρίου

Η αγία μας Εκκλησία τιμά σήμερα την μνήμη μεγάλων άγιων, που έζησαν σε διάφορες εποχές. Η Αγία Βαρβάρα ζει στους πρώτους αιώνας, στους αιώνας των διωγμών. Ακολούθως ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ζει σε μία περίοδο και εποχή, όπου πάλι η πίστις διώκεται μέσω των αιρέσεων και μέσω των ποικίλων παγίδων του αρχεκάκου όφεως. Και ο Άγιος Σεραφείμ Επίσκοπος Φαναρίου ζει στην εποχή των νεομαρτύρων, στην εποχή που η πατρίδα μας ήτο κατεχόμενη από τους Τούρκους Οθωμανούς.

Και οι τρεις άγιοι, ενώ ζούσαν σε διαφορετικές εποχές, ομολογούν τον ένα και αληθινόν Θεόν. Ομολογούν τον Ιησούν Χριστόν. Η αγία Βαρβάρα με την αγνότητα της, με την παρθενίαν της, με την καθαρότητα του βίου της, με το γνήσιον αγωνιστικό της φρόνημα, αντιστρατεύεται και σ' αυτόν ακόμη τον ίδιον τον ειδωλολάτρην πατέρα της απ’ τα χέρια του οποίου και φονεύεται. Είναι συγκλονιστικό το μαρτύριο της Αγίας Βαρβάρας. Είναι εκείνη που άφησε την τελευταία της πνοή και παρέδωσε την ψυχή της προς τον Κύριον παρακαλώντας τον πατέρα της να μην πέσει σ' αυτό το θανάσιμον αμάρτημα του φονέως, του παιδοκτόνου. Όμως η φωνή της - «πατέρα, μην το κάνεις αυτό» - δεν ήταν ικανή να κάμψει την σκληράν καρδίαν του πατέρα εκείνου, για τον οποίον μίλησε ο Κύριος, «και διωχθήσεσθε υπό γονέων και συγγενών και φίλων και θανατώσουσιν εξ υμών». Και εκείνην την ώραν κατέπεσεν κεραυνός και ανταπέδωσε όχι τον φόνον αλλά ανταπέδωσεν την καρποφορίαν της καρδίας της μισαράς, που ήτο ο θάνατος. Διότι μία καρδιά ενός ανθρώπου όταν δεν λυγίζει μπρος στον θάνατο του ίδιου του παιδιού του, πόσο αυτός ο άνθρωπος μπορεί να έχει περιθώρια για να δεχθεί ο,τιδήποτε άλλο;

Είχε φθάσει, λοιπόν, η στιγμή κατά την οποίαν η αμετανοησία ήτο αμετάκλητος για τον πατέρα της Αγίας Βαρβάρας, γι' αυτό και είχε αυτό το τέλος. Όμως η Αγία Βαρβάρα και τα περί της Αγίας Βαρβάρας δεν έχουν τέλος. Η Αγία Βαρβάρα είναι έκτοτε παρούσα εις την ζωήν της αγίας μας Εκκλησίας και, επειδή ήτο νεαρότατη, ο Κύριος της έδωκεν την εξουσίαν να έχει την χάριν των ιαμάτων εναντίον των λοιμικών νόσων και εναντίον των ψυχικών νοσημάτων. Και είναι πολλά τα θαυμαστά που διηγείται το συναξάρια της, αλλά που διηγείται και η ζώσα μαρτυρία της Αγίας μας Εκκλησίας.

Αλλά και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός είναι ο πατέρας της Ορθοδόξου Δογματικής. Είναι εκείνος που με τον φιλόσοφο λόγο του έρχεται και μας δίδει την μαρτυρία την μεγάλη της πίστεως, μέσα από τα υψηλά νοήματα που χρησιμοποιεί εις την διδασκαλία του, μέσα από την αγία του ζωή, μέσα από το φωτεινό του παράδειγμα. Είναι ο άγιος που μεταξύ των άλλων υπέροχων ύμνων συνέγραψε τον κανόνα της Αναστάσεως.

Ναι, εκεί στην Μονή του Αγίου Σάββα στο ασκητήριό του, είχε κλειστεί μαζί με τον συνασκητή του, μαζί με τον αδελφό του τον Κοσμά, τον Επίσκοπο Μαϊουμά. Μπήκαν την ίδια ώρα στο κελλί και μετά από ήμερες την ίδια ώρα εξήλθον με προσευχή, με νηστεία, με αγώνα πνευματικό, με μέθεξη ουρανίων βιωμάτων. Και όταν εξήλθαν, παρακαλούσε ο ένας τον άλλον να αρχίσει πρώτος να διαβάζει το εργόχειρό του, το πόνημά του. Ο άγιος Κοσμάς έλεγε: «Αδελφέ μου, εσύ ν' αρχίσεις». Ο Ιωάννης έλεγε: «Όχι εσύ θα αρχίσεις». Και στο τέλος υπεχώρησε ο άγιος Ιωάννης και άρχισε να διαβάζει τον αναστάσιμο κανόνα εμπνευσμένο από τον θεολογικό λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Και όταν έφθασε εις τον στίχον «νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια», εκείνη την ώρα έσκισε το χειρόγραφόν του ο Άγιος Κοσμάς ο Επίσκοπος Μαϊουμά. Γι' αυτό και δεν γνωρίζομεν το έργο, που εξίσου θα ήτο πλούσιον εις περιεχόμενον και εις θεολογικά νοήματα. «Αδελφέ μου Ιωάννη, του λέει, και μόνον αυτές οι λέξεις που κατέγραψες νοηματοδοτούν το μεγάλο κεφάλαιο της διδασκαλίας της εορτής των εορτών και της πανηγύρεως των πανηγύρεων, που είναι η ανάστασις του Σωτήρος Χριστού.

Και μεταξύ των άλλων ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός τι δεν υπέστη; Υπέστη και το φοβερόν μαρτύριον της κοπής της δεξιάς του χειρός. Μάλιστα, του έκοψαν το δεξί χέρι. Από συκοφαντία, από φθόνο, από μίσος, τον κατηγόρησαν εις τον Χαλίφην ότι δήθεν αυτός διέρρεε τα υπηρεσιακά μυστικά. Και όταν του εγένετο παρατήρησις από την έδρα της Αυτοκρατορίας, εθεώρησε υπαίτιον τον Ιωάννην. Και για να τον τιμωρήσει δημοσία του έκοψε το χέρι.

Ο Άγιος Ιωάννης εζήτησε τότε ως χάριν, αφού με κάθε πειστικόν επιχείρημα επεδείκνυε την αθωότητά του, ζήτησε από τον χαλίφην να του δώσει την αποκοπείσαν χείρα. Και πήρε το κομμένο χέρι και στάθηκε στην εικόνα της Παναγίας και προσευχήθηκε. Όλη την νύχτα προσήχευτο. Και γίνεται το μεγάλο θαύμα. Συνεκολήθη το χέρι του. Και τότε ο άγιος Ιωάννης κατεσκεύασε ένα αργυρό ομοίωμα και το ετοποθέτησε επί της εικόνος της Παναγίας. Και είναι γνωστή ως η Παναγία η Τριχερούσα, η θαυματουργός.

Να προσευχόμεθα, λοιπόν, και την νύκτα και την ήμερα εις τον Θεόν και εις την Παναγίαν να χαρίζει την χάριν, την ευλογίαν και τον στηριγμόν. Και ο Άγιος Ιωάννης, μεταξύ των άλλων, όταν απευθύνετο προς εκείνους που θέλουν να καταλάβουν το ακατάληπτον, να κατανοήσουν το ακατανόητον, διετύπωσεν εκείνην την περίφημον θέσιν που είναι και αξίωμα. «Άπειρον το θείον και ακα-τάληπτον και τούτόν εστι καταληπτόν, η απειρία αυτού και η ακαταληψία».

Λέει, λοιπόν, ο άγιος ότι το θείον είναι άπειρον και ακατάληπτον. Και το μόνον που είναι καταληπτόν εις αυτό είναι η ακαταληψία και η απειρία του. Δηλαδή, θέλει να μας δώσει να καταλάβουμε ότι με τα μέτρα της δικής μας ανθρωπίνης λογικής δεν μπο¬ρούμε να προχωρήσουμε στην ερμηνεία αυτού, που είναι ανερμήνευτο δια του λόγου, αυτό που είναι ακατάληπτο, αυτό που είναι ανεξιχνίαστον, αυτό που είναι άπειρον.

Και ο άγιος Σεραφείμ; Τον άγιο Σεραφείμ τον σουβλίσανε οι Τούρκοι. Μάλιστα, αδελφοί μου. Τον πέρασαν μέσα από τη σούβλα.
 
Αυτός είναι ο πολιτισμός τον οποίον κάποιοι θέλουν να σεβόμεθα. Να σουβλίζεις τον αντίπαλο σου. Να μην δέχεσαι αυτόν που ομολογεί την πίστη του. Και κατά τα άλλα θέλουν να τους χτίσουμε τζαμιά. Και να τους κάνουμε κέντρα Ισλαμικού Πολιτισμού, για να εκπαιδεύσουν όλους εκείνους που θα έρθουν αύριο να καταστρέψουν την χριστιανική μας κοινωνία και την πιστεύουσαν εις τον ένα και αληθινόν Θεόν πνευματική κοινότητα.

Πρέπει να ανοίξωμε τα μάτια μας και να αφήσουμε αυτές τις ευγένειες, που είναι χωρίς νουν και χωρίς περιεχόμενον και χωρίς σκοπιμότητα και χωρίς αληθινό αντίκρυσμα στον σεβασμό της ζωής του ανθρώπου. Διότι είναι απάνθρωποι όλοι αυτοί οι μεγάλοι φορείς του Ισλαμικού φονταμενταλισμού, που δημιούργησε στον κόσμο την παγκόσμια τρομοκρατία, την οποία χρησιμοποιούν κάποιοι άλλοι ως πρόσχημα για να καταδυναστεύσουν την ελευθερία των λαών.

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, ζούμε εις μίαν εποχήν, που πρέπει η παρουσία μας να έχει ομολογιακό χαρακτήρα. Δεν αρκεί να λεγόμαστε Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Πρέπει να έχουμε το φρόνημα του Ορθοδόξου Χριστιανού. Η ζωή μας να αποτελεί ομολογία της Ορθοδοξίας μας. Η ζωή μας να αποτελεί μαρτυρία της αγιότητος. Η ζωή μας να είναι ομολογία της πίστεως μας. Δεν αρκεί να λέμε ότι είμαστε Ορθόδοξοι και να κάνουμε μεγάλους σταυρούς και από πίσω η ζωή μας να είναι διπλή. Άλλα να λέμε ενώπιον του Θεού και άλλα ενώπιον των ανθρώπων. Άλλα να κάνουμε, άλλα να σκεφτόμαστε και άλλα να ομολογούμε. Ο Μέγας Βασίλειος λέει: «Να φαίνεσαι αυτός που είσαι». Και να φροντίσουμε να είμαστε τέτοιοι, που να μας θέλει ο Θεός. Ούτως ώστε να χαίρονται και οι άγιοί μας. Να χαίρονται, διότι ζούμε σ' αυτήν την κοινωνία της πίστεως μας της αγίας, στην κοινωνία και την ευλογία της χάριτος. Αυτή πρέπει να είναι η ζωή μας, αυτή πρέπει να είναι η διακονία μας, από τους αγίους να εμπνεόμεθα, από τους αγίους να διδασκόμεθα, αυτούς να τιμούμε μιμούμενοι το παράδειγμα των, και αυτούς να δεικνύουμε ως πρότυπα ζωής. Γιατί η ζωή των αγίων είναι η ζωή της Εκκλησίας, και η ζωή της Εκκλησίας είναι η ζωή των άγιων.

Απομαγνητοφωνημένο κήρυγμα του Σεβ. Μητροπολίτου Λαγκαδά Λητής και Ρεντίνης κυρού Ιωάννου.