Τό Μυστήριον τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως

ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Τί εἶναι ἡ Ἐξοµολόγηση ; Ἡ Ἐξοµoλόγηση εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ βασικὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Μᾶς δίνει τὴ δυνατότητα νὰ «συµφιλιωθοῦµε» µέ τὸν Θεό, νὰ ἐξετάσουµε τὴν πίστη καὶ τὴ ζωὴ µας καὶ νὰ ἑξασφαλίσουµε πνευµατικὴ ὑγεία. Εἶναι πράξη µετανοίας. Καὶ µετάνοια σηµαίνει ἀλλαγὴ τοῦ ἑαυτοῦ µας, στροφή, µεταµόρφωση. Ὅταν ἁµαρτάνουµε ἀποµακρυνόµαστε ἀπὸ τὸν Θεό. Ὅταν ὄµως µετανοούῦµε, ὁµολογοῦµε τὶς ἁµαρτίες µας καὶ ζητᾶµε συγχώρεση, ἐπιστρέφουµε σ΄ Αὐτόν. Ἡ Ἐξοµολόγηση µᾶς ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὸ βάρος τῆς ἁµαρτίας. Ἐπιπλέον µᾶς δίνει τὴν εὐκαιρία νὰ συζητήσουµε τοὺς βαθύτερους προβληµατισµοὺς µας, νὰ δεχτοῦµε συµβουλὲς καὶ νὰ ἐνισχυθοῦµε πνευµατικά.
Πῶς καθιερώθηκε; Μήπως πρόκειται γιὰ πρὸσφατη ἐπινόηση τῶν κληρικῶν ; Τὸ Μυστήριο καθιερώθηκε ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Αὐτὸς ἔδωσε στοὺς Ἀποστόλους τὴν ἐξουσία νὰ συγχωροῦν ἁµαρτίες. Στὴ συνέχεια οἱ Ἀπόστολοι µετέδωσαν τὸ χάρισµα αὐτὸ στοὺς ἐπισκόπους καὶ τοὺς Πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι, µέσω τῆς κανονικῆς χειροτονίας διαιωνίζεται .
Εἶναι ἀπαραίτητη ἡ Ἐξοµολόγηση γιὰ ὅλους; Μόνο ἕνας ἀναµάρτητος δὲ χρειάζεται Ἐξοµολόγηση. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος γράφει ὅτι ὅποιος θεωρεῖ τὸν ἑαυτὸ του ἀναµάρτητο, βρίσκεται σὲ πλάνη καὶ µακριὰ ἀπὸ τὴν ἀλήθεια. Ἀλλὰ καὶ ὁ µόνος ἀναµάρτητος , ὁ Χριστὸς , δὲχτηκε τὸ βάπτισµα τῆς µετανοίας ἀπὸ τὸν Προδροµο καὶ ἔδειξε τὴν ἀναγκαιότητα τοῦ Μυστηρίου. Γὶ΄ αὐτὸ ἡ Ἐξοµολόγηση ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστο στοιχεῖο τῆς Ὀρθόδοξης χριστιανικῆς ζωῆς.
Ποιός µπορεῖ νὰ ἐξοµολογεῖ ; Ὅπως προαναφέραµε, ἡ Ἐξοµολόγηση γίνεται σὲ ἕναν Πνευµατικό. Δηλαδὴ σὲ ἱερέα ὁ ὁποῖος ἔχει ἐπιλεγεῖ εἰδικὰ γι΄ αὐτὸ τὸ ἔργο. Χρειάζεται βέβαα νὰ ἐπικοινωνήσουµε µαζί του γιὰ νὰ µᾶς ὁρίσει τὸν χρόνο καὶ τὸν τόπο, ἐκτὸς καὶ ἂν ἐξοµολογεῖ σὲ καθορισµένες τακτικὲς ἡµέρες καὶ ὧρες , ὅποτε δὲν εἶναι ἀπαραίτητη ἡ προηγούµενη συνεννόηση.
Και ὁ πνευµατικὸς ἔχει ἀµαρτίες ! Ὁ Πνευµατικὸς δὲ συγχωρεῖ τὶς ἁµαρτίες µας µέ τὴ δική του ἁγιότητα ἢ δύναµη, ἀλλὰ µέ τὴ χάρη ποῦ τοῦ δόθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ, αὐτὸς µεσολαβεῖ µόνο. Τὶς δικές του ἁµαρτίες φροντίζει νὰ τὶς ἐξοµολογεῖται καὶ αὐτὸς σὲ κάποιον ἄλλον Πνευµατικό.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Ποῦ γίνεται ἡ Ἐξοµολόγηση; Συνήθως ἡ Ἐξοµολόγηση γίνεται στὸ Ναό. Μπορεῖ ὄµως νὰ γίνει καὶ σὲ κάποιο παρεκκλήσιο ἢ ἄλλον χῶρο.
Πῶς γίνεται ; Καθόµαστε ἀντικρίζοντας τὶς εἰκόνες καὶ µέ τὴν προτροπὴ τοῦ Πνευµατικοῦ ἐξοµολογούµαστε τὶς ἁµαρτίες µας. Μποροῦµε ἐπίσης νὰ συµβουλευτοῦµε τὸν Πνευµατικὸ γιὰ κάποιο θέµα ποῦ µᾶς ἀπασχολεῖ. Ὅταν ὁλοκληρώσουµε τὴν ἐξοµολόγηση γονατίζουµε καὶ ὁ Πνευµατικὸς βάζοντας τὸ πετραχήλι (σύµβολο τῆς ἱερατικῆς λειτουργίας του) πάνω στὸ κεφάλι µας, ζητᾶ ἀπὸ τὸν Θεὸ τὴν ἄφεση τῶν ἁµαρτιῶν µας. Φεύγοντας ἀσπαζόµαστε τὸ πετραχήλι καὶ τὸ χέρι τοῦ Πνευµατικοῦ.
Τί πρέπει νὰ πῶ στὴν Ἐξοµολόγηση ; Στὴν Ἐξοµολόγηση ἐξετάζουµε τὰ αἰσθήµατα, τὶς σκέψεις, τὰ λόγια, τὶς πράξεις, τὴ συµπεριφoρά, τὶς συνήθειες, τὶς ἀξίες, τὶς προτεραιότητες, τοὺς στόχους, τὴν κατεύθυνση καὶ τὸν τρόπο τῆς ζωῆς µας. Δέν περιοριζόμαστε στὴν προσωπικὴ µας πνευµατικὴ ζωή, ἀλλὰ συνεξετάζουµε τὶς οἰκογενειακὲς σχέσεις, τὶς κοινωνικὲς σχέσεις, τὴν ἐργασία, ἀκόµα καὶ τὴ διασκέδαση µας. Καὶ αὐτὸ ἐπειδὴ ὅλη µας ἡ ζωὴ πρέπει νὰ φωτιστεῖ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεύµα. Ὄχι γιὰ νὰ καταδικάσουµε τὸν ἑαυτὸ µας, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐξασφαλίσουµε τὴν πορεία µας πρὸς τὸν Χριστό. Μποροῦµε λοιπὸν νὰ θέσουµε στὴν κρίση τοῦ Πνευµατικοῦ ζητήµατα ποῦ µᾶς ἀπασχολοῦν, ὥστε νὰ παρουµε ἀποφάσεις καὶ νὰ κάνουµε ἐπιλογὲς ποῦ µᾶς προάγουν πνευµατικὰ ἀποφεύγοντας ταυτόχρονα ἄλλες ποῦ µποροῦν νὰ ζηµιώσουν τὴν ψυχὴ µας .
Δέ σκότωσα,οὔτε ἔκλεψα…τί νὰ ἐξοµολογηθῶ; Ὅταν ἔχουµε τέτοια ἀπορία, ἀποκαλὺπτουµε ὅτι δὲ γνωρίζουµε τὴ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς µας διδάσκει ὅτι καὶ οἱ ἁµαρτωλοὶ λογισµοὶ ἀκόµ-α µᾶς ἀποµακρύνουν ἀπὸ τὸν Θεό. Ἐπίσης , ἁµαρτάνουµε ὄχι µόνο ὅταν πρὰττουμε κάτι κακό, ἀλλὰ καὶ ὅταν δὲν ἐφαρµόζουµε τὸ καλό. Ἄραγε ποιὸς µπορεῖ νὰ ἰσχυριστεῖ ὅτι ἐκπληρώνει πραγµατικὰ τὴν ἐντολὴ τῆς ἀγάπης καὶ µάλιστα πρὸς τοὺς ἐχθρούς του;
Ὑπάρχει ἕνας εὔκολος τρόπος ἐξέτασης τοῦ ἑαυτοῦ µου σύµφωνα µέ τὸ νόµο τοῦ Θεοῦ; Ὑπάρχουν οἱ δέκα Ἐντολὲς καὶ ἡ ἐρµηνεία τους κάτω ἀπὸ τὸ πρίσµα τῆς Καινῆς Διαθήκης. Τὸ τελειότερο ὄµως καὶ ἀκριβέστερο κριτήριο εἶναι ἡ ἐντολὴ τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεὸ καὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπο. Σύµφωνα µέ τὰ λόγια του Χριστοῦ, σ΄ αὐτὴ τὴν Ἐντολὴ περιέχονται ὅλες οἱ ἄλλες Ἐντολὲς . Δέ µποροῦµε, γιὰ παραδειγµα, νὰ ἀγαπᾶµε τὸν Θεὸ καὶ νὰ παραβαίνουµε τὶς ἐντολές Του. Οὔτε γίνεται νὰ ἀγαπᾶµε τοὺς ἀνθρώπους καὶ ταυτὸχρονα νὰ διαπράττουµε ἀδικίες σὲ βάρος τους. Μάλιστα ἡ γνησιότητα τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεὸ ἀποκαλύπτεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν συνάνθρωπο. Ἔτσι, ὅταν ἀδιαφοροῦµε γιὰ τοὺς ἄλλους ἢ τοὺς κακοµεταχειριζόµαστε, δείχνουµε ὅτι δὲν ἔχουµε ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό. Περιφρονοῦµε τὴν Ἐντολή Του γιὰ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν συνάνθρωπο καὶ δὲ σεβόμαστε τὰ δηµιουργήµατά Του.
Μοῦ φαίνεται δύσκολο νὰ µιλήσω γιὰ τόσο προσωπικὰ θέµατα. Αἰσθάνοµαι ντροπή. Τί θὰ σκεφτεῖ ὁ Πνευµατικὸς; Πρέπει νὰ βλέπουµε τὸ ἐξοµολογητήριο σὰν ἰατρεῖο καὶ τὸν Πνευµατικὸ σὰν γιατρό. Γιὰ ἐµᾶς ἡ Ἐξοµολόγηση εἶναι θέµα ψυχικῆς – συχνὰ καὶ σωµατικῆς – ὑγείας . Γιὰ τὸν Πνευµατικὸ πάλι εἶναι κάτι τὸ συνηθισµένο. Δέν πρόκειται νὰ σοκαριστεῖ ἀπὸ τὶς δικὲς µας ἁµαρτίες. Σίγουρα ἔχει ἀκούσει χειρότερες. Ἐξάλλου, δὲν εἶναι περίεργο ἡ ντροπή, ποῦ µᾶς λείπει τὴν ὥρα τῆς ἁµαρτίας, νὰ µᾶς κυριεύει τὴν ὥρα τῆς µετανοίας ;
Φοβᾶµαι µήπως ὁ Πνευµατικὸς φανερώσει τὶς ἁµαρτίες µου. Ὁ Πνευµατικὸς ἔχει ἱερὸ καθῆκον νὰ τηρεῖ τὸ ἀπόρρητο τῆς Ἐξομολογήσεως, τὸ ὁποῖο µάλιστα ἀναγνωρίζεται καὶ ἀπὸ τὸν νόµο. Σὲ περίπτωση παράβασης αὐτοῦ τοῦ καθήκοντος ἐλέγχεται ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπό του καὶ τὴν Ἐκκλησιαστικὴ Δικαιοσύνη. Ὅπως ἀναφέραµε πρωτύτερα, τὸν Πνευµατικὸ θὰ πρέπει νὰ τὸν ἀντιµετωπίζουµε ὡς θεραπευτή. Ἔτσι χρειάζεται νὰ τὸν περιβάλλουµε καὶ µέ ἀνάλογη ἐµπιστοσύνη. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν ἐπιλέγουµε ἐλεύθερα καὶ µέ δικὴ µας εὐθύνη τὸν Πνευµατικό, ὥστε νὰ εἶναι πρόσωπο µέ πίστη καὶ ἀρετὴ καὶ νὰ ἔχει τὴν καλὴ µαρτυρία τῶν πιστῶν. Μάλιστα ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας µας συνιστᾶ τὴν τακτικὴ ἐξοµολόγηση στὸν ἴδιο Πνευµατικὸ καὶ τὴν ἀποφυγὴ τῆς ἐναλλαγῆς του. Ἐξάλλου, ἔχει διαπιστωθεῖ ὅτι συνήθως ἐµεῖς οἱ ἴδιοι γινόµαστε αἰτία κοινοποίησης τῆς προσωπικῆς µας ζωῆς , ὅταν τὴν ἐµπιστευόµαστε σὲ ἀκατάλληλα πρόσωπα , τὰ ὁποῖα δὲν ἔχουν κἄν τὴν ἰδιότητα τοῦ Πνευµατικοῦ.
Πῶς πρέπει νὰ λέγονται οἱ ἀµαρτίες στὸν Πνευµατικό; Ἀρκεῖ µία ἁπλή, σαφὴς καὶ συντοµη ἀναφορά. Δέ χρειάζονται οὔτε λεπτοµέρειες (ἰδιαὶτερα γιὰ τὰ σαρκικὰ θέµατα), οὔτε µακροσκελεῖς εἰσαγωγὲς ἢ δικαιολογίες.  Ἂν εἶναι ἀπαραίτητο, θὰ ζητήσει ὁ πνευµατικὸς περισσότερες πληροφορίες. Αὐτὸ ποῦ σίγουρα χρειάζεται εἶναι ταπείνωση καὶ συναίσθηση τῶν ἁµαρτιῶν µας .
Τί µπορεῖ νὰ µοῦ πεῖ ὁ Πνευµατικὸς; Νὰ ἐξηγήσει τὴ σπουδαιότητα µιᾶς ἁµαρτίας. Νὰ συµβουλεύσει γιὰ τὴν ἀποφυγή της. Νὰ δώσει ἀπάντηση σὲ κάποιο ἐρώτηµα ποῦ τοῦ θέσαµε .

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Μετὰ τὴν εὐχὴ τοῦ Πνευµατικοῦ ἔχουν συγχωρεθεῖ ὅλες οἱ ἁµαρτίες µου; Μήπως κάποιες θὰ πρέπει νὰ τὶς ἐξοµολογηθῶ πάλι; Ἡ Εὐχὴ τοῦ Πνευµατικοῦ δίνει τὴν ἄφεση ὅλων τῶν ἀµαρτιῶν ποῦ ἑξαγορεύσαµε. Συνεπῶς τυχὸν ἀµφιβολία µας γιὰ τὸ θέµα αὐτὸ δείχνει ἔλλειψη πίστης στὸ Μυστήριο καὶ στὴ δύναµη τοῦ Θεοῦ. Ἂν πάλι δὲν ἀναφέραµε κάτι βασικὸ σὲ σχέση µἐ κάποια ἀµαρτία, χρειάζεται τὴν ἐπόµενη φορᾶ νὰ τὸ διευκρινίσουµε .
Ἄν ξεχάσω κάποια ἁµαρτία; Ἂν κρύψω κάποια ἀπὸ ντροπὴ; Ἂν ξεχάσαµε κάτι καὶ ἐφόσον δὲν εἶναι σοβαρό, µποροῦµε νὰ τὸ ἀναφέρουµε στὴν ἐπόµενη Ἐξοµολόγηση. Ἂν ὄµως παραλείψαµε κάποια ἀµαρτία ἐσκεµµένα, τότε δὲν πρέπει νὰ θεωροῦµε ὅτι µᾶς δόθηκε ἄφεση καὶ δὲν πρέπει νὰ κοινωνήσουµε, ἀκόµη καὶ ἂν πήραµε τὴν ἄδεια τοῦ Πνευµατικοῦ.
Εἶναι ἀπαραίτητη ἡ Θεία Κοινωνία µετὰ τὴν Ἐξοµολόγηση; Ἡ µετάνοια δὲν περιορίζεται στὸ Μυστήριο τῆς Ἐξοµολογήσεως . Ἡ «συµφιλίωση» καὶ ἡ ἕνωσή µας µέ τὸν Θεὸ δὲν ὁλοκληρώνεται χωρὶς τὴ Θεία Κοινωνία . Αὐτὴ εἶναι ἡ Μυστηριακὴ ἕνωση µέ τὸν Θεάνθρωπο Χριστό. Τὸ ἀποκορύφωµα τῶν Μυστηρίων. Ἡ Ἐξοµολόγηση µᾶς προετοιµάζει γιὰ τὴ Θεία Κοινωνία . 

Μπορῶ νὰ κοινωνήσω λοιπὸν ἀφοῦ ἐξοµολογήθηκα; Μετὰ τὴν ἐξοµολόγηση θὰ πρέπει νὰ ζητήσουµε ἀπὸ τὸν Πνευµατικὸ τὴν ἄδεια νὰ µεταλάβουµε. Αὐτὸς θὰ ὁρίσει τὸν χρόνο, τὴ συχνότητα καὶ τὸν τρόπο τῆς προετοιµασίας µας (νηστεία, προσευχή, συγχώρεση – συµφιλίωση µέ τοὺς ἄλλους).
Ὅµως τί νόηµα ἔχει νὰ ἐξοµολογοῦµαι τακτικά, ὅταν γνωρίζω ὅτι θὰ ἐπαναλάβω τὶς ἴδιες ἀµαρτίες; Ὅπως κάποιος ποῦ πάσχει ἀπὸ χρόνια ἀσθένεια δὲν παύει νὰ προσπαθεῖ γιὰ τὴν ἀπαλλαγή του, ἔτσι καὶ ἐκεῖνος ποῦ ἐπιθυµεῖ πραγµατικὰ τὴν πνευµατικὴ ὑγεία φροντίζει ἀδιάκοπα νὰ τὴν ἀποκτήσει . Αὐτὸς εἶναι ὁ πνευµατικὸς ἀγώνας τοῦ ἀνθρώπου ἡ διὰ βίου µετάνοια . Τὸ Μυστήριο τῆς Ἐξοµολόγησης ἐξασφαλίζει ὅτι καµιᾶ ἁµαρτία δὲ µπορεῖ νὰ µᾶς ἀποµακρύνει ἀπὸ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Μόνο ἡ ἔλλειψη µετανοίας µπορεῖ νὰ µᾶς καταδικάσει στὴν αἰώνια στέρησή Του.
Τό Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως, ἐπιτελεῖται μέ πρόγραμμα καί συνέπεια στούς κάτωθι Ἱερούς Ναούς τῆς Μητροπόλεώς μας:
1. Ἁγίου Γεωργίου Κηφισιᾶς
2. Ἁγίου Νεκταρίου Κάτω Κηφισιᾶς
3.Ἁγίας Ἄννης Κηφισιᾶς
4.Ἁγίου Γεωργίου Διονύσου
5. Ἁγ. Ματρώνης Ν.Ἐρυθραίας
6. Ἁγίου Θωμᾶ Ἀμαρουσίου
7.Ἁγίου Κοσμᾶ Ἀμαρουσίου
8. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμαρουσίου
9.Παναγίας Βλαχερνῶν Ἀμαρουσίου
10. Ἁγίων Ἀποστόλων Πεύκης
11. Ἁγίου Παντελεήμονος Πεύκης
12. Ἁγίων Κων/νου & Ἑλένης Δήμου Μεταμορφώσεως
13. Ἁγίου Ἀθανασίου Μαρκοπούλου
14. Κοιμήσεως Θεοτόκου Μάτι
15.Ἁγίας Παρασκευῆς Μαλακάσης.

 

 

 


Εκτύπωση   Email