Μεγάλου Βασιλείου
Ὅπως ἀκριβῶς ἡ σκουριὰ φθείρει τὸν σίδηρο, ἔτσι καὶ ὁ φθόνος καταστρέφει τὴν ψυχή πού τὸν ἔχει.Καὶ τὸ σκληρὸ τῆς ἀσθενείας εἶναι ὅτι δὲ μπορεῖ νά τὴν ὁμολογήσει, ἀλλὰ ὅμως σκύβει καὶ εἶναι κατηφὴς καὶ τὰ ἔχει χαμένα. Ντρέπεται νά ὁμολογήσει τή συμφορά... ὅτι εἶμαι φθονερὸς καὶ πικρὸς καὶ μὲ συντρίβουν τὰ καλὰ τοῦ φίλου, κλαίω για τή χαρά τοῦ ἀδελφοῦ καὶ δεν ὑποφέρω νά βλέπω τὰ ξένα καλά, ἀλλὰ κάνω συμφορὰ τὴν εὐτυχία τῶν πλησίον μου.
Ὅπως ἀκριβῶς ἡ καπνιὰ εἶναι χαρακτηριστικὴ ἀσθένεια τοῦ σιταριοῦ, ἔτσι ὁ φθόνος εἶναι ἀρρώστια τῆς φιλίας. Ἐκεῖνο, βέβαια, ποὺ θὰ μποροῦσε κανεὶς νά ἐπαινέσει ἀπὸ τὸ φθόνο εἶναι ὅτι ὄσο μεγαλύτερος, τόσο ἐνοχλητικότερος γίνεται στόν κάτοχό του. Διότι ποῖος ἀπ' αὐτοὺς ποῦ λυπεῖται ζημίωσέ ποτέ τὰ ἀγαθὰ τοῦ πλησίον; Κατέστρεψε ὅμως τὸν ἑαυτὸ του μὲ τὸ νά λιώνει ἀπό τίς λύπες.
Ὁ φθόνος εἶναι ἔνα δυσκολομεταχείριστο εἶδος ἔχθρας. Διότι οἱ εὐεργεσίες τοὺς μὲν ἐμπαθεῖς τοὺς κάνουν πιὸ ἠρέμους, τὸν φθονερὸ δὲ καὶ τὸν κακοήθη τὸν ἐξερεθίζει ἡ καλὴ εὐεργεσία καὶ ὄσο περισσότερο ἐπιτυγχάνει, τόσο περισσότερο ἀγανακτεῖ καὶ στεναχωρείται καὶ δυσανασχετεῖ. Περισσότερο δηλαδὴ λυπεῖται γιά τή δύναμη τοῦ εὐεργέτῃ, παρὰ εὐγνωμονεὶ γι αὐτά πού γίνονται σ' αὐτόν. Οἱ σκύλοι ἐξημερώνονται μὲ τὴν τροφὴ καὶ τὰ λιοντάρια γίνονται ἥμερα μὲ τὴν περιποιήσῃ, οἱ δὲ φθονεροὶ ἀξαγριώνονται ἀκόμη περισσότερο μὲ τίς περιποιήσεις.
Ἂς ἀποφύγουμε τὸ ἀφόρητο κακό. Εἶναι ἐφεύρεση δαιμόνων, προσθέτη σπορὰ ἐχθροῦ, ἐμπόδιο στήν εὐσέβεια, στερήσῃ τῆς Βασιλείας. Πῶς θὰ μπορούσαμε νά ἀπαλλαγοῦμε; Ἐὰν θεωρήσουμε ὅτι τίποτε ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα πράγματα δέν εἶναι μέγα οὔτε θαυμαστό, ἀλλὰ ἔχουμε κληθεῖ νά γίνουμε μέτοχοι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν.
Ἐάν, λοιπὸν καὶ ὁ θάνατος για μας ἀπὸ τὸ φθόνο, σὰν ἀπὸ πηγή, ἀπέρρευσε, ἡ ἔκπτωση ἀπὸ τὰ ἀγαθά, ἡ ἀποξένωση ἀπὸ τὸν Θεό, ἡ σύγχυση τῶν θεσμῶν καὶ ἡ ἀνατροπὴ ὅλων τῶν καλῶν τῆς ζωῆς, ἂς ἐμπιστευτοῦμε τὸν Ἀπόστολο καὶ «μὴ γενώμεθα κενόδοξοι ἀλλήλους προκαλούμενοι ἀλλήλους φθονοῦντες».
